🎹Muzyka

Kompozycja powstawał jeszcze przed nagraniem płyty „12 groszy” i wstępnie numer miał znaleźć się na składance hiphopowej „S.P”. Napędza go groove samplowany z utworu „One Nation Under a Groove” zespołu Funkadelic, który został wykorzystany w dużym stopniu nieświadomie.

Moja praca zaczęła się od gromadzenia sampli, których nie opisywałem. Dopiero wiele lat później słuchałem radia, puścili ten utwór, „O 12 groszy!”- pomyślałem, a tu zaczyna się coś innego i wtedy rozpoznałem Funkadelic.

Kazik Staszewski

Pierwotnie podkład po połączeniu z tekstem, był tak długi, że zespół postanowił zrobić z kompozycji jeszcze jedną piosenkę. W taki sposób powstał „Poznaj swój raj”, który został włączony do kompaktowej edycji „Ostatecznego krachu” Kultu.

Jestem święcie przekonany, że nie można ot tak, usiąść i wykoncypować hitu. Żeby piosenka stała się przebojem musi zatrybić szereg czynników. Na sukces „12 groszy” złożyło się wiele czynników. Również nietypowość i długość- dać do radia siedmiominutowy utwór to ryzykowna decyzja. Choć podkład zrobiłem długi, okazało się, że słów jest jeszcze więcej.

Kazik Staszewski

​📝​Tekst

Na tekst utworu składa się 572 słów i jak uważa sam autor, sensu niektórych wersów nie ma co szukać. Całość połączona z muzyką dla wielu może kojarzyć się z dziecięcą wyliczanką. Gdy piosenka stałą się hitem, zrobiło się ciśnienie aby grać ten utwór na żywo, co finalnie sprawiło radość fanom, ale dla samego Kazika Staszewskiego nie lada męczarnie. Zaśpiewanie/rapowanie na żywo tylu słów w przeciągu 7 minut w zmiennym tępię stanowi niemały wyczyn. To sprawia, że autor nie lubi piosenki „12 groszy” i jest dla niej wyrodnym ojcem, pomimo tego, że pociągnęła całą płytę i zadecydowała o jej sukcesie komercyjnym.

Pamiętam z dzieciństwa taką audycję w Trójce, puścili instrumentalną muzykę i prosili, aby ludzie dzwonili z propozycjami własnych tekstów, a w międzyczasie pytali różnych specjalistów, jak się pisze teksty piosenek. Był wśród nich Wojciech Młynarski, który powiedział, że najważniejsze to wymyślić szlagwort, który jest nośny, a potem wokół tego, już praktycznie sam, tekst narasta, tak jakby kręciło się watę na patyku. W tym wypadku takim zaczynem był refren „Dwanaście groszy, tylko nie płacz proszę”. Ale skąd on się wziął? Nie wiem. Gdybyśmy usiedli nad kartką z tym tekstem i analizowali poszczególne wersy, to się da zrobić, bo niektóre mają bardzo konkretne zaczepienie, ale tu chodzi o to aby całość dawała pewien bulgot, a refren jest tylko zachętą do tego, aby posłuchać całości.

Kazik Staszewski

​📌​Ciekawostki

Utwór wybrano jako piosenka 25-lecia w plebiscycie TVP „25 lat wolności”

Źródła

• Staszewski Kazik, Księżyk Rafał- Idę tam gdzie idę. Dalej. Kazik Staszewski autobiografia