Historia rocka pokazuje, że muzycy lubią czerpać z estetyki militarnej. Nie jest to oczywiście żadna reguła, ale w kanonicznych utworach tego gatunku znajdziemy sporo odwołań do wojska. W przypadku "Pierwszego karabinu", Marek Piekarczyk zaproponował słuchaczom inne spojrzenie na broń. Tekst "ubiera" słuchacza w buty młodego rekruta, który powoli oswaja się z armią. Wojakowi cały czas towarzyszy jedno, trudne pytanie, a mianowicie: czy zdoła pociągnąć za spust broni, gdy przed lufą pojawi mu się wróg? Taki też był zamiar piosenki. Miała ona inspirować i dawać sporo do myślenia tym, którzy, często wbrew własnej woli i przekonaniom, byli powoływani do odbycia zasadniczej służby wojskowej.
Byłoby wspaniale, gdyby dzisiaj nikt nie mógł zrozumieć, o co mi chodzi w piosence. Niestety dekoracje się zmieniły, a problemy pozostał. Ludzie wciąż szukają prawdy, potrzebują miłości, tęsknią za honorowymi układami, chcą żyć godniej.
Marek Piekarczyk
Marek Piekarczyk zawsze był wyrazistym pacyfistą. Już nawet jako maturzysta musiał zdawać poprawkę z przysposobienia obronnego, gdyż zadeklarował swój pacyfizm i stwierdził, że nie dotknie broni. Kilka lat później na komisji wojskowej, oczywiście po licznych perypetiach, otrzymał kategorię "D" z wpisem pani psycholog: "tendencje samobójcze". W przypadku "Pierwszego karabinu" antywojenny charakter utworu odbił się wielkim echem w eterze. Co prawda przez ręce cenzury przeszedł on bardzo gładko, ale bolesny upadek zaliczył na Liście Przebojów Trójki, gdzie sam generał Jaruzelski nakazał zdjąć piosenkę z radia w trybie natychmiastowym.
Zadzwoniłem do Marka Niedźwieckiego, a on mi przekazał telefon do cenzora, który kazał natychmiast zdjąć to z anteny. Cenzor powiedział mi, że omal nie stracił pracy przez to, że przepuścił tę piosenkę. Ponoć zadzwonił do niego sam Jaruzelski i kazał mu cofnąć zgodę, bo podpadała pod trzy paragrafy, ustawę o obronności kraju, demoralizację młodzieży i ustawę powszechnym obowiązku służby wojskowej.
Marek Piekarczyk
- Jakub Krzyżański, Marcin Mieszczak - 100 najodważniejszych polskich piosenek