Zrozumienie piosenki 'List z pola boju': interpretacja i historia

📝Tekst

Autorem słów „List z pola boju” jest Andrzej Marek Michorzewski, który z wykształcenia jest lekarzem psychiatrą. To właśnie on ocalił Kraińskiego przed służbą wojskową, diagnozując u niego „depresję endogenną”. Diagnoza była oczywiście zmyślona i miała na celu wyłącznie wykluczenie przyszłego lidera Kobranocki z listy poborowych. Z tego powodu Kraiński trafił na dwa tygodnie na oddział zamknięty toruńskiego szpitala psychiatrycznego. Podczas pobytu zaprzyjaźnił się z Michorzewskim, który pokazał mu swoje teksty piosenek, w tym oczywiście tekst „List z pola boju”. Była to prześmiewcza, anty-militarna opowieść, osadzona w scenerii Ludowego Wojska Polskiego. Tekst, mimo że zamknięty w metaforach i przenośniach, doskonale oddawał emocje i ducha tamtych czasów.

„List z pola boju” to był tytuł zmieniony. Oryginał brzmiał „List z poligonu”. Piosenka ta mówiła o tym ile ofiar pochłania utrzymanie armii. Zwykłe ćwiczenia, żadne działania zbrojne, tylko ćwiczenia armii. Zostało to zmienione po to aby ukryć sens tej piosenki.
Andrzej Marek Michorzewski

Pierwotna forma i przekaz okazały się zbyt oczywiste, i nawet mało rozgarnięty cenzor mógł bez wysiłku zrozumieć antysystemowe przesłanie Kobranocki. Co ciekawe, tylko 3 z 14 utworów zawartych na „Sztuka jest skarpetką kulawego”, nie zostało zakwestionowanych przez cenzurę. Sytuacja ta wymusiła poprawki na warstwie lirycznej piosenek. Ten zabieg dotknął także „List z pola boju”, co poskutkowało zmianą refrenu oraz tytułu utworu.

Żeby płyta mogła się ukazać, żeby to wszystko mogło ruszyć, postanowiłem zmienić w refrenie, bo w oryginale było: „Wszystko co piękne zadepcze reżim, buty sierżantów i kaprali” i w związku z tym aby to mogło zaistnieć, ukazać się na płycie i tak dalej, zmieniłem to na: „Wszystko co piękne zadepcze układ, bandy lizusów i mądrali”.
Andrzej Kraiński (Kobra)